मशरूम लागवड ही कमी जागेत, कमी कालावधीत आणि कमी गुंतवणुकीत जास्त नफा देणारी शेती आहे. भारतात विशेषतः बटन मशरूम, ऑइस्टर (ढोबळी), आणि शिटाके मशरूमची लागवड करतात.
मशरूम लागवडीचे प्रकार
✅ बटन मशरूम (Button Mushroom)
हवामान: 14-18°C
जास्त थंड हवामानात होते.
भारतात ऑक्टोबर-मार्च दरम्यान लागवड केली जाते.
✅ ऑइस्टर मशरूम (Oyster Mushroom)
हवामान: 20-30°C
उष्णकटिबंधीय भागात चांगली वाढते.
वर्षभर लागवड शक्य.
✅ शिटाके मशरूम (Shiitake Mushroom)
जपानी जातीचे मशरूम, बाजारभाव चांगला.
लाकडी खोडावर लागवड होते.
लागवडीसाठी आवश्यक गोष्टी
1. जागा
10x10 फूटच्या शेडमध्येही उत्पादन सुरू करता येते.
साफसफाई, हवाप्रवाह आणि तापमान नियंत्रित ठेवणे गरजेचे.
2. कम्पोस्ट (Compost)
गव्हाचे भूसे, शेणखत, युरिया, जिप्सम यांचा वापर करून तयार करतात.
3. बीज/स्पॉन (Spawn)
मशरूमचे बीज म्हणजे स्पॉन.विश्वासार्ह संस्था/संशोधन केंद्रांकडूनच खरेदी करावे.
4. शेड व वातावरण
अर्धगडद शेड, ओलसर वातावरण, तापमान आणि आर्द्रता नियंत्रित ठेवावी.बटन मशरूमसाठी 60-70% आर्द्रता आवश्यक असते.
5. पाणी देणे
फवारणीने हलके ओलसर ठेवावे, पण पाणी साचता कामा नये.
✅ कापणी -
बटन मशरूम: लागवडीनंतर 25-30 दिवसांनी.
ऑइस्टर मशरूम: 15-20 दिवसांत.
✅ पॅकिंग व विक्री:
बाजारात थेट विक्री, हॉटेल, रेस्टॉरंट्स, किंवा ऑनलाइन मार्केटिंग करता येते.कोरडे मशरूमही विकता येते.
Comments
Post a Comment